Een rij huizen en winkelpuien links, de zee rechts, en daartussen een strand met mensen en een paard. In de bewolkte lucht een luchtballon in de verte.
Verhaal

Een rondreis door het Engeland van Jane Austen

De steden, het platteland en de kusten die de auteur van 'Pride and Prejudice' inspireerden

door
Beth Daley (opent in nieuw venster) (Europeana Foundation)

In 2025 viert de wereld 250 jaar Jane Austen, een van de meest geliefde romanschrijvers in de Engelse taal. Ontdek enkele van de plaatsen waar Jane Austen woonde, of die haar inspireerden tot locaties in haar werk en de bijbehorende tv- en filmbewerkingen.

Jane Austen werd geboren in 1775 en was een van de acht kinderen in een welgesteld gezin in Hampshire, Engeland. Haar werk speelt zich af in en rond dit deel van Engeland – een graafschap ten zuidwesten van Londen, met een gevarieerd landschap van glooiend heuvels, historische steden en kustgebieden.

Austen schreef zes romans, waarvan de bekendste Pride and Prejudice, Sense and Sensibility en Emma zijn, evenals vroege geschriften die zij tussen haar elfde en zeventiende schreef, gepubliceerd onder de titel Juvenilia. Austen stierf in 1817 en liet twee onvoltooide romans na: Sanditon en The Watsons.

Jane Austens werk vertelt over de ups en downs van het leven in de verfijnde Regency-samenleving, verhalen verteld met humor, ironie en een scherpe kritiek op de sociale hiërarchie. Zoals ze in 1813 in Pride and Prejudice schrijft:

Wat doen wij anders dan onze medemensen uitlachen en hen belachelijk maken?

Geboorte, leven en dood

De Austens waren een rijke familie in het dorp Horsmonden, Kent, die hun geld verdienden als wolhandelaren. De familie had daar twee huizen, waaronder één van Jane Austens overgrootvader. Jane zelf werd geboren in Steventon, Hampshire, en woonde in een ruime en comfortabele pastorie, omdat haar vader de plaatselijke dominee was.

Zwart-wittekening van een boom die langs de zijkant van een gebouw omhoog groeit.

Nadat haar vader op pensioen ging in 1801 verhuisden Jane Austen, haar zus Cassandra en hun ouders naar Bath. Jane woonde daar van 1801 tot 1806, op verschillende adressen. Zowel Persuasion als Northanger Abbey spelen zich gedeeltelijk af in Bath. De stad herbergt nu het Jane Austen Centre aan Gay Street, een straat die in Persuasion genoemd wordt en waar Jane Austen in 1805 een tijdje woonde.

Gedurende haar leven woonde Austen ook in Southampton, Chawton (in een huis dat in haar brieven het 'Grote Huis' wordt genoemd en nu open is voor bezoekers) en Winchester. Ze bezocht andere delen van het land, zoals Londen, Clifton en Derbyshire, die ongetwijfeld van invloed waren op de locaties in haar romans.

Een tekening van Milsom Street in Bath - rijtjeshuizen en winkelpuien, met een brede straat, mensen, paarden en een kar.

Jane Austen overleed op 41-jarige leeftijd in Winchester. Ze is begraven in de kathedraal van Winchester.

Een zwart-wittekening van de kathedraal van Winchester met gotische architectuur.

Landhuizen

Een roman van Jane Austen speelt zich af in een groot landhuis. Hoewel alle landhuizen van Austen fictief zijn, kunnen ze best wel eens gebaseerd zijn op echte locaties. In verfilmingen voor zowel het grote als het kleine scherm zijn zeker echte huizen en kastelen te zien.

Foto van een landhuis.
Dubbele foto van landhuis en landschap.
Foto van een landhuis.

Belton House werd gebruikt in de televisiebewerking van Pride and Prejudice uit 1995 als vervanging voor de prachtige residentie van Lady Catherine De Bourgh, Rosings.

In de film Pride and Prejudice uit 2005 speelde Chatsworth House het huis van Mr. Darcy, Pemberley. Jane Austen schreef de roman tijdens haar verblijf in het nabijgelegen Bakewell.

Een kostuumdrama is niets zonder een galabal of twee. In Wilton House vonden in de versie van Sense and Sensibility uit 1995 met Kate Winslet in de hoofdrol balzaalscènes plaats.

Northanger Abbey van Jane Austen, dat na haar dood werd gepubliceerd, draait om Catherine en haar relatie met de familie Tilney, die in Northanger Abbey woont, een groot huis met een aantal mysterieuze kamers waar niemand ooit binnenkomt.

De inspiratie voor Northanger Abbey was mogelijk Tintern Abbey in Wales. Lismore Castle in Ierland was echter de setting voor de verfilming uit 2007.

Aquarel van een verwoeste abdij.
Potloodschets van een kasteel en bos.

Steden en dorpen

De romans van Austen spelen zich af in en rond bekende streken van Engeland - Somerset, Derbyshire, Devon bijvoorbeeld - maar sommige steden en dorpen zijn fictief.

Foto van een straat met winkelpuien en een man die de straat oversteekt.
Foto van het Tudor-gebouw, de pub The Angel, en de aangrenzende gebouwen, met een blauwe lucht.
Foto van een straat met winkelpuien.

Hertford was mogelijk een inspiratiebron voor de stad Meryton; wat nu bekendstaat als de Shire Hall was de inspiratie voor de Assembly Rooms in Pride and Prejudice.

Lacock, een 13e-eeuws dorp in Wiltshire, is een filmlocatie voor verschillende Jane Austen-verfilmingen. Zo vertolkte het dorp bijvoorbeeld de rol van Meryton in Pride and Prejudice.

Lyme Regis wordt genoemd als setting in Persuasion, samen met Bath.

Land en kust

Naast steden en dorpen spelen ook de Engelse kust en het Engelse platteland een rol in Jane Austens romans. Austen bracht haar vakanties door in badplaatsen en nam graag een duik in het water, hoewel ze nooit heeft leren zwemmen.

In Pride and Prejudice verlangt Lydia Bennett ernaar om naar Brighton te gaan en haar moeder merkt op: 'Een beetje zeebaden zou me voor altijd goed doen.'

Een rij huizen en winkelpuien links, de zee rechts, en daartussen een strand met mensen en een paard. In de bewolkte lucht een luchtballon in de verte.
Foto van een wit huisje tegen een met gras begroeide heuvel, met in de verte de zee.
Schilderij van een heuvel, met bomen op de voorgrond en een bewolkte lucht.

Weymouth is een populaire badplaats die genoemd wordt in Sense and Sensibility, Mansfield Park en Emma.

Barton Cottage, het huis van mevrouw Dashwood en haar dochters in Sense and Sensibility, werd nagebouwd in de BBC-productie uit 2008 met behulp van een huisje op het schiereiland Hartland in Devon.

Emma beleeft een rampzalig uitstapje naar Box Hill, Surrey. Het markeert een crisis in Emma's relatie met Frank, maar is ook een belangrijk moment voor de ontwikkeling van Emma's karakter.

Ze hadden een prachtige dag gehad voor Box Hill; en alle andere uiterlijke omstandigheden, zoals de organisatie, de accommodatie en de stiptheid, waren gunstig voor een aangenaam gezelschap. [...] Zeven mijl werden afgelegd in de verwachting van een plezierige dag, en iedereen voelde een vlaag van bewondering bij aankomst; maar over het algemeen was er een gebrek aan tijd in de dag. Er was een gevoel van lusteloosheid, een gebrek aan levenslust, een gebrek aan eenheid, dat niet te boven kwam.

Dit is Austens beschrijving van de picknick op Box Hill in Emma (deel 3, hoofdstuk 7). Een dag die Emma graag zou vergeten. Austen bekijkt zulke crises echter met wijsheid - in Persuasion (deel 2, hoofdstuk 8) lezen we dat 'wanneer de pijn voorbij is, de herinnering eraan vaak een plezier wordt'. Of misschien zou ze Emma aanraden de volgende keer thuis te blijven en zich te verliezen in een goed boek, en Henry Tilney in Northanger Abbey (hoofdstuk 14) het volgende over de kwestie te zeggen:

'De persoon, of het nu een heer of dame is, die geen plezier beleeft aan een goede roman, moet wel ondraaglijk dom zijn.'

Ontdek de goede romans van Jane Austen en haar versie van Engeland op Europeana.