Waar komen croissants vandaan en waar staan ze voor?
Croissants zijn vandaag de dag een symbool van de Franse keuken en worden over de hele wereld gegeten. Maar wist je dat de croissant een geschiedenis heeft die verder gaat dan de grenzen van Frankrijk en ook andere delen van Europa omvat?
Croissants zijn een boterachtig, bladerig gebakje. De moderne croissant werd in de 19e en begin 20e eeuw ontwikkeld door Franse bakkers, met veel theorieën en debatten over de oorsprong. Lees verder om meer te weten te komen over de oorsprong van croissants en hoe ze een symbool werden van de Franse keuken.
Zijn croissants eigenlijk Oostenrijks?
Er wordt algemeen aangenomen dat de Franse bakkers die de moderne croissant ontwikkelden, hun inspiratie haalden uit een halvemaanvormig Oostenrijks gebak dat kipferl wordt genoemd. Het woord croissant komt ook van deze halvemaanvorm.
Kipferl worden in Oostenrijk al eeuwenlang gemaakt en gegeten, zo ver terug als de 13e eeuw. Kipferl worden gemaakt van verschillende soorten deeg en werden zowel in zoete als hartige versies gemaakt. Als je tegenwoordig een kipferl bestelt, heb je meer kans op een koekje dan op brood of brioche.
Brioche kipferl worden vandaag de dag nog steeds verkocht in Oostenrijk.
Kipferl koekjes zijn ook populair, vaak bekend als vanillekipferl.
Mythen en legenden
Volgens een legende maakten Oostenrijkse bakkers kipferl om de nederlaag van het Ottomaanse Rijk bij de Slag om Wenen in 1683 te vieren - geïnspireerd door de vorm van de halve maan op de Ottomaanse vlag.
Er wordt echter algemeen aangenomen dat dit gewoon een goed verhaal is.
Een ander goed verhaal is dat croissants naar Frankrijk kwamen met Marie Antoinette, die een voorproefje van haar Oostenrijkse opvoeding meebracht naar het hof van koning Lodewijk XVI.
Helaas is er voor geen van beide verhalen echt historisch bewijs.
Croissants werden aan het eind van de 17e eeuw in Frankrijk geïntroduceerd, maar pas in de 19e eeuw wonnen ze aan populariteit.
## Hoe Frankrijk zich de croissant toeëigende
Eind jaren 1830 richtte August Zang, een Oostenrijkse artillerieofficier, een Weense bakkerij (Boulangerie Viennoise) op in de rue de Richelieu in Parijs. De bakkerij serveerde Weense specialiteiten, waaronder de kipferl. Het werd al snel populair en inspireerde andere Franse bakkers.
Croissants werden steeds populairder als ontbijtmaaltijd - zelfs Charles Dickens vermeldde ze in zijn tijdschrift in de jaren 1870.
Van de Franse bakker Sylvain Claudius Goy uit het begin van de 20e eeuw wordt soms gezegd dat hij het eerste croissantrecept heeft geschreven.
Zijn boek La Cuisine Anglo-Americaine uit 1915 bevat een recept voor croissants. In plaats van briochedeeg, zoals gebruikt door August Zang, zou Goy het recept hebben veranderd door een gelamineerd gistdeeg te gebruiken waardoor de croissant zijn dunne, vlokkige, boterachtige laagjes kreeg.
Anderen suggereren echter dat het eerste gedrukte recept in 1906 kan gevonden worden in Auguste Colombié's boek Nouvelle Encyclopédie Culinaire.
Croissants als ontbijt
De croissant werd een essentieel onderdeel van de Franse ontbijtcultuur in de 20e eeuw, vooral met de opkomst van cafés en patisserieën. In de jaren 1920 was de croissant niet meer weg te denken uit Parijse cafés. De populariteit van het gebakje verspreidde zich internationaal, waardoor het een echte Franse delicatesse werd.
Tegenwoordig is de croissant verder geëvolueerd, met variaties zoals met chocolade gevulde versies (pain au chocolat) en hartige opties gevuld met ham en kaas.
Vandaag de dag worden croissants overal ter wereld gegeten en vertegenwoordigen ze de rijke Europese culinaire geschiedenis.
In heel Europa bestaan varianten van croissants en kipferl, met verschillende degen, vullingen en stijlen. Croissants hebben een reis gemaakt van Oostenrijk naar Frankrijk en over de hele wereld - en laten zien hoe culinaire tradities ons verenigen en zich in de loop der tijd ontwikkelen.