kolorowy obraz ogrodu z kwitnącymi kwiatami i roślinami oraz budynkami miejskimi w tle
Historia

Ogrody botaniczne: Spotkanie z przyrodą i nauką

W Europie znajduje się ponad 900 ogrodów botanicznych.

przez
Aleksandra Strzelichowska (otwiera się w nowym oknie) (Europeana Foundation)

W Europie istnieje ponad 900 ogrodów botanicznych. Są to ogrody przeznaczone do badania, uprawy i rozmnażania zarówno rodzimych, jak i obcych gatunków roślin.

Ogrody botaniczne mogą być prowadzone przez państwo, gminę lub prywatnych właścicieli. Niektóre ogrody botaniczne są powiązane z botanicznymi instytutami badawczymi na uczelniach wyższych.

Zapoznajmy się z nimi i napawajmy się ich pięknem dzięki obrazom, zdjęciom i ilustracjom.

## Od właściwości leczniczych aż po naukowe uznanie

Już od czasów starożytnych i przez całe średniowiecze uprawiano rośliny o właściwościach zdrowotnych. W okresie renesansu ogrody te oficjalnie uznano za instytucje, które zaczęły często przynależeć do uniwersytetów.

kolorowa ilustracja przedstawiająca ogród botaniczny z góry.

Stopniowo w ogrodach botanicznych zaczęto uprawiać rośliny, które nie posiadały właściwości leczniczych, ale były szczególnie interesujące lub podziwiane ze względu na swoje piękno. Były one hodowane przez odpowiednio przeszkolonych ogrodników, następnie były poddawane badaniom i klasyfikacji.

czarno-białe zdjęcie kaktusów w doniczkach w szklarni
czarno-białe zdjęcie dwóch drwali ścinających drzewa, którym przygląda się mężczyzna stojący obok

Tworzenie zielników z okazów roślin

Wiele ogrodów botanicznych prowadzi zielniki. Są to kolekcje wysuszonych i rozłożonych na płasko okazów roślin wykorzystywanych do badań naukowych. Zielniki są niezbędne do klasyfikacji roślin. Dlatego bardzo ważne jest, aby zachowane przykłady obejmowały jak najwięcej aspektów gatunku rośliny - jej kwiaty, łodygi, liście, nasiona i owoce.

Zielniki pełnią kluczową rolę w dokumentacji różnorodności biologicznej na Ziemi.

kolorowe zdjęcie brązowej teczki zielnikowej
kolorowe zdjęcie okazu botanicznego.

Zbieranie roślin z różnych zakątków świata

Wraz ze wzrostem popularności podróży za granicę i rozwojem handlu w XVIII i XIX wieku, coraz więcej gatunków było sprowadzanych do Europy.

Wymagały one specjalnych warunków, aby móc przetrwać w europejskim klimacie. W ten sposób powstawały pierwsze ogrzewane oranżerie, palmiarnie i szklarnie, które stały się częścią wielu ogrodów publicznych, a także prywatnych rezydencji i pałaców.

czarno-białe zdjęcie szklarni w ogrodzie botanicznym.
kolorowe zdjęcie roślin rosnących w szklarni.
kolorowa pocztówka z kilkoma ujęciami ogrodu botanicznego w Klużu.

Wraz z rozwojem technologii w szklarniach możliwe było zapewnienie warunków do życia coraz większej ilości różnorodnych gatunków roślin. Zainteresowanie kolekcjonerstwem roślin z całego świata przestało mieć cele czysto naukowe. Odzwierciedlało imperialistyczne ambicje i było narzędziem ekspansji kolonialnej, mającym na celu zwiększenie uprawy roślin ciekawych szczególnie ze względów finansowych.

Społeczna odskocznia

Ogrody botaniczne w wielu miastach stanowią zieloną oazę i mogą być świetnym sposobem na ucieczkę od zgiełku. Niektóre z nich są również atrakcjami turystycznymi lub miejscami realizacji różnych wydarzeń.

Ogrody botaniczne podnoszą świadomość ekologiczną w społeczeństwie poprzez programy edukacyjne i współpracę z różnymi organizacjami.

Kolorowe zdjęcie dwóch osób stojących w ogrodzie na dachu.
Czarno- białe zdjęcie ludzi uprawiających sztuki walki w ogrodzie.
czarno-białe zdjęcie dwóch młodych kobiet tańczących w budynku przypominającym szklarnię.
Czarno-białe zdjęcie kucającego mężczyzny i przyglądającego się kwiatom

Niezależnie od tego, czy potrzebujesz chwili wytchnienia, chcesz zrobić zdjęcia bujnej zieleni na Instagram, masz ochotę nauczyć się czegoś nowego, czy też pragniesz zrobić coś dobrego dla środowiska – nie musisz wybierać się daleko. Wystarczy, że odwiedzisz pobliski ogród botaniczny.

Tłumaczenie: Joanna Oleksy