Historia

Dlaczego koniczyna jest symbolem Irlandii?

Jak św. Patryk objaśnił świętą trójcę

ilustracja koniczyny w sepii
przez
Adrian Murphy (otwiera się w nowym oknie) (Europeana Foundation)

Ten symbol kojarzony z Irlandią jest znany na całym świecie, ale mało kto wie, dlaczego trójlistna koniczyna jest z nią powiązana.

Koniczynę uwielbianą przez Irlandczyków oraz wszystkich, którzy obchodzą Dzień Świętego Patryka, a także symbol Irlandii nosi się na ubraniach i widzi się ją na różnych przedmiotach.

harfa pokryta zdobieniami w kształcie koniczyny.
Czarno-białe zdjęcie ciężarówki wyjeżdżającej z fabryki z koniczyną namalowaną  na naczepie.
znaczek pocztowy z mapą Irlandii, słowem Eire i motywami koniczyny.
paczki chipsów z motywem zielonej koniczyny.

Trójlistnej koniczyny nie można mylić z symbolem szczęścia, czyli czterolistną koniczyną. Trzy liście są powodem dla którego koniczyna jest symbolem Irlandii.

Święty Patryk jest obecnie znany jako patron Irlandii, ale nie był Irlandczykiem. Urodził się na terenie Brytanii za czasów Imperium Rzymskiego, ale naukowcy nie są pewni skąd dokładnie pochodził. Żył w V wieku i przybył do Irlandii jako niewolnik schwytany przez piratów.

Był trzymany w niewoli przez sześć lat, w trakcie których nawrócił się na chrześcijaństwo. Ostatecznie opuścił Irlandię, i rozpoczął naukę w Wielkiej Brytanii i Francji. Ostatecznie powrócił do Irlandii jako misjonarz, pragnąc nawrócić i ochrzcić pogańskich Irlandczyków na chrześcijaństwo.

Czarno-biała ilustracja przedstawiająca świętego Patryka trzymającego pastorał, pod rysunkiem znajduje się świecąca koniczyna.
znaczek pocztowy z zieloną geometryczną ilustracją przedstawiającą świętego Patryka z podniesionymi rękami.
Kolorowe zdjęcie posągu świętego Patryka w rogu ceglanego budynku.

Podobno, w trakcie prowadzenia swojej działalności misyjnej święty Patryk używał koniczyny do wyjaśnienia czym jest Trójca Święta.

Koniczyna reprezentowała jedność, czyli Boga a jej trzy liście przedstawiały Jezusa, Boga i Ducha świętego. Św. Patryk użył jej jako metafory by wytłumaczyć, że te trzy osoby nadal są częścią jednego Boga.

witraż przedstawiający świętego Patryka trzymającego koniczynę.

Botanicy i publiczność nie są zgodni co do tego, który gatunek koniczyny jest tą właściwą koniczyną. Zarówno czterolistna jak i trójlistna koniczyna rośnie w całej Europie i nie jest to roślina typowa tylko dla Irlandii.

Nazwa shamrock pochodzi od irlandzkiego słowa seamróg, które jest zdrobnieniem od seamair óg oznaczającego «młodą koniczynę».

Botaniczny okaz koniczyny.

Związek koniczyny z Irlandią rozwijał się od XVIII wieku, tak samo jak powiązanie róży z Anglią, ostu ze Szkocją oraz żonkila z Walią.

Koniczyny były często wspominane w tradycyjnej muzyce irlandzkiej.

Okładka książeczki z nutami zatytułowanej „A Little Bunch of Shamrocks” (Mały pęczek koniczynek) z ilustracją przedstawiającą grupę koniczyn.

Następnym razem, gdy w Dniu Świętego Patryka zobaczysz kilka koniczynek, będziesz już wiedział, skąd wzięła się ta tradycja.

Tłumaczenie: Joanna Oleksy